ในตลาดพระเครื่องเมืองไทย มีการสร้างพระเครื่องจากหลายรูปแบบ หนึ่งในรูปแบบยอดนิยม คือ พระเหรียญ ทั้งเหรียญหล่อเหรียญปั๊ม พระเหรียญ เป็นชนิดพระเครื่องที่นิยมสร้างมากว่าร้อยปี เนื่องจากสร้างง่าย ปั๊มได้ครั้งละมาก ๆ เก็บรายละเอียดได้ดี เหรียญมักจะสร้างด้วยโลหะมีความคงทน อีกทั้งพกพาสะดวก เหรียญพระดัง ๆ ที่ได้รับความนิยมกว่า 50% สร้างด้วยการปั๊มเหรียญ ข้อเสียของพระเหรียญก็มีคือ ปลอมแปลงง่าย ยิ่งปัจจุบันเทคนิคการปลอมพระเหรียญทำได้แนบเนียมยิ่งขึ้น ในบทความนี้จะบอกเทคนิคการพิจารณาเหรียญพระว่าพระแท้พระเก๊มีวิธีการดูอย่างไร
ดูพระเหรียญด้วยตาเปล่าก่อน
การดู พระเหรียญ ในเบื้องต้นให้ดูด้วยตาปล่าก่อน ถ้าเหรียญพระที่เราเจอของจริงบ่อย ๆ เราแค่ดูด้วยตาเปล่าก็พิจารณาได้เลยว่าเก๊หรือแท้ แต่นั้นเป็นเรื่องของผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์มาแล้ว แต่สำหรับมือใหม่ต้องพิจารณาเป็นขั้นตอนดังนี้ ให้ดูเหรียญก่อนว่าตึงเรียบไหม บวมหรือไม่ หากเหรียญบวม หรือพื้นเหรียญเป็นคลื่น ๆ มีรอยเกิน จุดเกิน บนพื้นเหรียญ ให้วางได้เลย เหรียญบวมกับเหรียญนูนไม่เหมือนกันนะครับ ต้องแยกแยะให้ออก อย่างเช่น เหรียญหลังเต่าท่านเจ้าคุณนร วัดเทพศิรินทร์ เป็นเหรียญนูน ไม่ใช่เหรียญบวม
เมื่อเราพิจารณเหรียญด้วยตาเปล่าแล้วเหรียญไม่บวม สิ่งที่ต้องพิจารณาต่อไปจะมี 5 ข้อหลัก ๆ คือ
1. พื้นผิวเหรียญต้องตึงเรียบ
โดยปกติเหรียญปั๊ม กรรมวิธีการผลิตก็คือ จะมีบล็อกแม่พิมพ์ 2 ตัว เหรียญว่าตัวผู้กับตัวเมีย บล็อกตัวเมียจะเป็นเหรียญด้านหน้า บล็อกตัวผู้จะเป็นเหรียญด้านหลัง บล็อกปั๊มเหรียญนี้จะทำจากเหล็กซึ่งจะมีความแข็งแกร่งกว่าโลหะที่ใช้ปั๊มเหรียญ โรงงานเขาจะติดตั้งบล็อกตัวเมียไว้ด้านล่าง บล็อกตัวผู้ไว้ด้านบน เวลาปั๊มก็จะสอดแผ่นโลหะไว้ตรงกลางแล้วเอาบล็อกตัวผู้ปั๊มลงไปด้วยแรงกระแทกสูง ทำให้แผ่นโลหะขึ้นเป็นรูปเหรียญขึ้นมา จากการแรงกระแทกนี้เองทำให้เหรียญจะมีผิวเรียบตึง และจะมีเส้นรัศมีเกิดขึ้นตามธรรมชาติแผ่นโลหะโดนกระแทกนั่นเอง
2. ความคมชัดของพระบนหน้าเหรียญ พร้อมทั้งตัวหนังสือและอักขระยันต์
เหรียญพระที่ผ่านการปั๊มจะต้องมีความคมชัด ทั้งใบหน้าหลวงพ่อ ดวงตา ผ้าจีวร ริ้วรอยต่าง ๆ ตัวหนังสือ อักขระเลขยันต์ต้องคมชัด ไม่เบลอไม่ตื้น
พิมพ์ทรงริ้วรอยต่าง ๆ ต้องเหมือนบล็อกแม่พิมพ์ เหรียญทุกเหรียญที่ปั๊มออกมาจะต้องเหมือนกันทุกเหรียญ
3. ตำหนิต้องครบ
เหรียญที่ผ่านการปั๊มจากแม่พิมพ์เดียวกัน ต้องมีตำหนิ เส้นขนแมว เส้นแตกต่าง ๆ ครบถ้วน ตำหนิเหรียญเกิดจากเวลาช่างแกะแม่พิมพ์ อาจเกิดแกะเส้นสายที่พลาดไป มีรอยเล็ก ๆ น้อย ๆ เส้นแตกตำหนิตามจุดต่าง ๆ บนบล็อก เมื่อนำมาปั๊มเป็นเหรียญตำหนิเหล่านี้ต้องปรากฏด้วย รอยตำหนินอกจากจะต้องมีครบแล้ว บางทีอาจมีเกินด้วยซ้ำไป โดยระหว่างการปั๊มเหรียญอาจเกิดรอยตำหนิ รอยแตก ขึ้นที่แม่พิมพ์ เพราะเหรียญที่นำมาปั๊มก็ปั๊มจากแผ่นโลหะ เชน แผ่นทองแดง ด้วยตัวบล็อกก็เป็นโลหะ พอแม่พิมพ์กับแผ่นโลหะกระแทกกันตลอดเวลาที่ปั๊ม ก็อาจมีรอยชำรุดของแม่พิมพ์ขึ้นได้ ไอ้รอยชำรุดของบล็อกที่เกิดขึ้นระหว่าการผลิตนี่เอง ทางวงการพระเครื่องก็นำมาเแยกเป็นบล็อกต่างหาก เช่น พิมพ์บล็อกแตกตรงนั้นดรงนี้ แล้วแต่บล็อกแม่พิมพ์จะมีรอยเกิดขึ้นที่ตรงไหน รอยบล็อกแตกนี้บางรุ่นกลับมีราคาสูงกว่าบล็อกที่ไม่แตกด้วยซ้ำไป เช่น เหรียญเสมาหน้าเลื่อนหลวงปู่ทวด ที่เกิดรอยบล็อกแตกบริเวณปากหลวงปู่ วงการเล่นหากันเป็นบล็อกนิยมสูงกว่าเหรียญที่ไม่มีรอยแตก หรือเหรียญหลวงพ่อคูณ วัดบ้านไร่ ปี 17 บล็อกห้าแตก ที่มีรอยแตกที่เลข 5 ด้านหลังเหรียญ ก็เป็นอีกรุ่นหนึ่งที่เล่นกันราคาสูง เป็นต้น
4. รอยเจาะหูเหรียญ
การเจาะหูเหรียญ จะเจาะด้วยเครื่องกดกระแทกให้เกิดเป็นรู รอยเจาะหูเหรียญปกติแล้วจะมีเนื้อปลิ้นด้านหลัง ซึ่งเนื้อปลิ้นนี้ต้องเหมือนกันทุกเหรียญ และต้องเป็นธรรมชาติ เป็นอีกหนึ่งจุดในการพิจารณาความเก๊แท้ของเหรียญได้
5. ขอบตัดเหรียญ
ขอบตัดเหรียญเป็นอีกจุดหนึ่งในการพิจารณาเหรียญพระ เซียนพระหลาย ๆ คน เมื่อดูพิมพ์พระครบถ้วนว่าถูกต้องแล้ว สิ่งหนึ่งที่จะขาดไม่ได้คือต้องดูขอบตัด ขอบตัดนี้เซียนบางท่านบอกว่าเป็นจุดจ่ายตังค์ เนื่องจากปัจจุบัน เหรียญเก๊ยังไม่สามารถปลอมขอบตัดได้ขอบตัดของเหรียญแต่ละรุ่นจะมีจุดสังเกตหลายจุดแล้วแต่เทคนิคการจดจำของแต่ละคน แต่ทุกเหรียญจะต้องมีตำหนิที่ขอบตัดเหมือนกันทุกเหรียญ ขอบตัดแบ่งได้ 3 แบบคือ
- ขอบเลื่อยเหรียญปั๊มยุคเก่ามักจะใช้วิธีตัดแบบนี้
- ขอบกระบอก ขอบแบบนี้ด้านข้างจะเรียบ
- ขอบตัดยุคปัจจุบัน ขอบตัดแบบนี้ใช้เครื่องตัด จะมีความคม มีตำหนิเหมือนกัน
ดูองค์ประกอบอื่น ๆ
- อายุของโลหะ เหรียญที่สร้างมานาน เนื้อโลหะย่อมมีความเก่าปรากฏให้เห็นและต้องเป็นความเก่าที่เป็นธรรมชาติ ไม่ใช่แกล้งเก่า
- เหรียญรมดำ หรือกะไหล่ การรมดำและทำกะไหล่ของเหรียญต้องมีความเก่าตามอายุของเหรียญ ไม่ใช่ใหม่กิ๊ก ๆ ถ้าเป็นรมดำใหม่หรือทำกะไหล่ใหม่ ก็ต้องดูอีกว่าเป็นของแท้มารมดำใหม่ กะไหล่ใหม่ หรือของเก๊ไปเลย
- เหรียญสีก เหรียญที่ผ่านการใช้จนสึก ก็ต้องพิจารณาอีกว่าสึกเป็นธรรมชาติหรือเปล่า ปกติเหรียญสึก จะสึกบริเวณส่วนนูนของเหรียญ ส่วนส่วนเหรียญหรือตามซอกที่ไม่โดนสัมผัสจะยังคมชัดอยู่ ต้องแยกแยะให้ดี เหรียญแท้แม้สึกก็ยังถือว่าเป็นพระแท้มีพุทธคุณเข้มขลังเหมือนเดิม ดูบทความ เหรียญสึก ๆ พุทธคุณไม่สึกตาม
- เหรียญห่วงเชื่อม เหรียญยุคเก่าที่ทำเป็นแบบห่วงเชื่อนก็มี ต้องดูที่ตะกั่วเชื่อมต้องมีคราบความเก่า ตะกั่วกับโลหะเหรียญต้องเก่าพอกัน สีโลหะของเหรียญกับห่วงต้องเป็นสีเดียวกัน
- โค๊ต เหรียญที่ตอกโค๊ตกำกับไว้ ต้องดูด้วยว่าเป็นโค๊ตแท้หรือเปล่า เพราะของเก๊มันปลอมกระทั่งโค๊ตด้วย ยิ่งเหรียญยุคปัจจุบันตอกกันที 2 โค๊ต 3 โค๊ต เท่านั้นยังไม่พอยังตอกเลข ยิ่งเลเซอร์อีก ก็ต้องศึกษาโค๊ตทุกตัวให้แม่น ๆ
พระเหรียญ ที่ควรหลีกเลี่ยง
- เหรียญที่เลี่ยมพลาสติก ทำให้ดูยาก ยิ่งบางเหรียญเลี่ยมด้วยการใช้พลาสติกสีบังขอบเหรียญไว้ยิ่งแล้วใหญ่ ลำพังเลี่ยมพลาสติกใสก็ดูยากอยู่แล้วยิ่งมาใช้พลาสติกสีอีกยิ่งส่องไม่เห็น ถ้าเจออย่างนี้ปล่อยผ่านดีกว่า
- เหรียญที่ใช้สึกมากจนไม่เห็นรายละเอียด เหรียญอย่างนี้พิจารณายาก ทั้งพิมพ์ทรง รายละเอียด ตำหนิต่าง ๆ ลบเลือนไป เจออย่างนี้อย่าไปสนใจครับ
- เหรียญที่สึกกร่อน เหรียญที่ผิวเหรียญพรุ่น จะด้วยสาเหตุต่าง ๆ เช่น โดนไฟไหม้ โดนสารเคมี โดนสนิมกัดกิน จนเหรียญเสียสภาพไป เป็นเหรียญพิจารณายาก ไม่ควรเก็บสะสม
- เหรียญชำรุด เหรียญที่มีรอยแตก รอยรานหรือรอยตัดต่าง ๆ ควรหลักเลึ่ยง ถือเป็นเหรียญสภาพไม่สมบูรณ์ ถึงแม้เป็นพระแท้ เก็บไว้ใช้ได้ แต่เวลาออกตัวจะไม่ได้ราคา
- เหรียญเสริมนอกพิธี มีเซียนกล่าวไว้ว่า “พระเก๊ไม่กลัว กลัวพระเสริม” เนื่องจากพระเก๊จะเก๊ยังไงก็ไม่เหมือนพระแท้ จะมีวิธีแยกแยะได้ แต่พระที่เสริมนอกพิธีจะมีตำหนิพิมพ์ทรงเหมือนของจริงทุกประการ พอปี๊มออกมาจากแม่พีมพ์เดียวกัน โค๊ตต่าง ๆ ก็ตัวเดียวกัน ทำให้ไม่สามารถแยกได้ว่าอันไหนเสริมอันไหนไม่เสริม ซึ่งเล่นยาก พระเหรียญรุ่นไหนที่มีข่าวเกี่ยวกับของเสริม วงการพระจะไม่ค่อยเล่นกัน พระเสริมเป็นพระแท้อย่างหนึ่งที่วงการไม่ยอมรับ ไม่เล่นหา ดูพระแท้ที่วงการพระเครื่องไม่เล่น
ท่านที่มีพระเหรียญในครอบครอง หากต้องการปล่อยพระเครื่องของท่าน สามารถติตต่อมาที่ เว็บรับเช่าพระบ้าน.com เรายินดีรับเช่าพระของท่าน
สรุป
พระเหรียญ เป็นพระเครื่องเริ่มต้นของนักสะสมพระเครื่องหลาย ๆ ที่จะก้าวเข้ามาสะสมพระ เพราะพระเหรียญมีรายละเอียดชัดเจน มีชื่อหลวงพ่อ ชื่อวัด ครบถ้วน มีปรัะวัติการสร้างที่ชัดเจน ทำให้การศึกษาค้นคว้าทำได้ง่าย แต่พระเหรียญก็เป็นพระเครื่องชนิดหนึ่งที่มีการทำปลอมแปลงมากที่สุด ฉะนั้น การจะเล่นพระเหรียญต้องศึดษาพิมพ์ทรง เนื้อโลหะ ตำหนิ โค๊ตต่าง ๆ ตามที่กล่าวข้างต้นให้ดี ถ้าเป็นไปได้ต้องหาดูจากพระจริง เหรียญจริง จะช่วยให้เราจดจำพระแท้ได้เร็วขึ้น
คำเตือน : บทความนี้เป็นลิขสิทธิ์ของเว็บไซต์รับเช่าพระบ้าน.com ห้ามมิให้บุคคลใดคัดลอก ลอกเลียน ดัดแปลง ทำซ้ำ หรือนำเนื้อหาส่วนหนึ่งส่วนใดในเว็บไซต์นี้ ไปใช้กับเว็บไซต์อื่นหรือธุรกรรมอื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษร ผู้ใดละเมิดจะถูกดำเนินคดีตามที่กฏหมายบัญญัติไว้สูงสุด